مشکل زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتری!

ساعت هفت و ۲۲ دقیقه و ۲۰ ثانیه صبح روز ۱۵ آبان، زلزله‌ای به قدرت ۴ و ۹ دهم در مقیاس ریشتر منطقه دورود را لرزاند. یکی از همکاران میگفت که خودش شنیده است که بار اول در صدا و سیما اعلام کرده‌اند، شدت زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتر بوده است. من در این نوشته، این را “مشکل زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتری” می‌نامم! حال بگذریم که قاعدتا گوینده خبر باید خود قدرت تشخیص و تحلیل اینرا داشته باشد که زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتری بس ویرانگر است و اصلا ممکن است در طول تاریخ تا کنون در جایی رخ نداده باشد!

همکار دیگری می‌گفت به جلسه‌ای رفته بودیم که سخنران آن با استفاده از پرزنتیشن پاور پوینت مطلب ارائه می‌داد. اما تمام اعداد و ارقام موجود در پرزنتیشن را از راست به چپ می‌خواند. یک بار ۱۰  را خواند ۰۱  و  این باعث خنده حضار شد!

حال علت چیست؟

ببینید، یکی از مشکلات کامپیوترمن‌ها  در تولید و کنترل محتوا به زبان فارسی این است که: متون فارسی را باید از راست به چپ نوشت و اعداد را از چپ به راست. حال آنکه این مشکل در زبان لاتین وجود ندارد. به عبارت دیگر در زبان لاتین، هم متن و هم اعداد را از چپ به راست می‌نویسند.
اساس کار در سیستمهای کامپیوتری از چپ به راست است. حال با توجه به اینکه در دنیا برخی زبانها راست به چپ هستند، تولید کنندگان نرم‌افزارهایی که قرار است با زبانهای مختلفی کار کنند، این قابلیت را در نرم‌افزار ایجاد می‌کنند که بتوان با اسکریپتهایی جهت حرکت و یا پردازش محتوا را از راست به چپ و یا از چپ به راست تعیین کرده و در صورت لزوم تغییر داد.
حال اگر متن، تنها شامل کلمات لاتین و اعداد باشد؛ کلا جهت حرکت و پردازش متن از چپ به راست است. اما اگر متن، شامل کلمات فارسی و اعداد باشد؛ جهت حرکت در کلمات از راست به چپ و در اعداد از چپ به راست است و این موضوع در پردازش محتوا (مثلا در مرتب‌سازی) بایستی مد نظر تولیدکننده نرم‌افزار و به عبارت صریحتر  برنامه‌نویس  کامپیوتر باشد. ضمنا ممکن است شما در متنی (مثلا همین متن)  هم کلمات فارسی داشته باشید و هم کلمات لاتین و هم اعداد که در آنصورت پیچیدگی بیشتر میشود.

یکی از مشکلات کاربران مبتدی کامپیوتر اینست که ریشه و علت اصلی مشکل زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتری را نمی‌دانند.

بیایید نگاه جزئی‌تری به این موضوع داشته باشیم:
در محیط Word  یا  PowerPoint  یا   Excel  و یا  ادیتور WordPress   در toolbar یا همان نوار ابزار، امکاناتی برای تعیین جهت حرکت و همچنین Alignment یا تنظیم پاراگرافها (چپ‌چین – وسط‌چین – راست‌چین و تنظیم از دو طرف) وجود دارد. به تصاویر زیر نگاه کنید:

در Word:

در PowerPoint:

در Excel:

در Excel (برای تغییر جهت شیت!):

و نهایتا در WordPress:

در تمام تصاویر فوق ابزارهای   برای تعیین یا تغییر جهت حرکت از راست به چپ – از چپ به راست هستند. هر کجا که دیدید نرم‌افزار خود بدرستی عمل نمیکند، خودتان کمکش کنید!

پی نوشت: نویسنده عزیز وبلاگ من و متعه‌ام کامنتی گذاشته و به تکمیل مطلب کمک کرده که از ایشان تشکر میشود. کامنت ایشان باعث شد که خودم هم نکته دیگری را برای تکمیل ذکر کنم و آن اینکه وقتی شما در نوشتن اعداد برای جداکردن دسته‌های ۳ رقمی از کاما استفاده کنید، کار مشکلتر میشود. مثالی که در بالا گفتم (یک بار ۱۰  را خواند ۰۱  و…) از همین مشکل ناشی شده بوده.
همچنین آقای حسینی عزیز نیز در کامنتی اشاره دیگری داشته که صحیح است. گرچه اصطلاحات بکار گرفته شده توسط ایشان کمی با اصطلاحات من متفاوت است. توضیحاتی که من دادم بیشتر در خصوص انتخاب جهت حرکت متن (راست به چپ / چپ به راست) است. علاوه بر این انتخاب تنظیم قرار گرفتن متن نیز میتواند (راست‌چین / چپ‌چین و …) باشد. تصویری که ایشان به آن لینک داده به شکل زیر است:

11 Replies to “مشکل زلزله ۹ و ۴ دهم ریشتری!”

  1. اسفندیار خدایی

    با سلام قصد دارم وبلاگم را تبدیل به یک سایت خبری بکنم
    یکی از دوستان لطف کرده و یک نرم افزار ودپرس تمرینی در اختیارم قرار داده ولی هر کاری می کنم نمی توانم در ستون کناری چیزی بنویسم یا عکس یا آر اس اس بگذارم
    ظاهرا شکما هم از وردپرس استفاده می کنید. لطفا مرا راهنمایی کنید

  2. وارطان

    این مشکلی که طرح شده به این نکته برمی‌گرده که در زبان انگلیسی برای علامت ممیز از نقطه استفاده می‌شه درحالی‌که در فارسی از اسلش استفاده می‌شه. به اعتقاد من درنهایت باید یکی آستین بالا بزنه و یه نامه بلندبالا به مایکروسافت بفرسته مبنی بر اینکه آقا در زبان فارسی ما ممیز با زبان انگلیسی شما فرق میکنه. شاید مایکروسافت خودش فکری به حال این موضوع بکنه. در حال حاضر وقتی داریم متنی رو تو ورد تایپ میکنیم باید درمورد اعداد اعشار برعکس عمل کنیم. یعنی اول باید قسمت اعشار رو بزنیم بعد ممیز و بعد قسمت صحیح. با توجه به اینکه مایکروسافت شعارش شده «مایکروسافت هر روز بهتر از دیروز (!!!!!!!!!!!!!!)» شاید خودش دست به کار شد و این مشکل رو برای همیشه حل کرد.

  3. فرهاد

    سلام
    خیلی عالی است
    من یک متن فارسی در word تایپ کرده ام شامل اعداد فارسی.حال این متن را در کامپیوتر دیگری باز می کنم همان اعدادلاتین شده اند.می توانید بگویید مشکل چیست؟
    ممنونم

    • وارطان

      @فرهاد, نرم‌افزار مایکروسافت آفیس رو که نصب می‌کنید حتی اگر زبان فارسی هم انتخاب شده باشد به صورت پیش‌فرض از اعداد عربی استفاده می‌کنه که به صورت لاتین هستند. به همین خاطر با هر فونتی هم که کار کنید درنهایت اعداد به صورت لاتین مشاهده خواهند شد. برای حل این مشکل باید برید به قسمت options. در این قسمت در بخش advanced یه قسمت داره به نام numerical. توی قسمت numerical چهار گزینه دارید که از بین اون چهار گزینه باید گزینه context رو انتخاب کنید. در این صورت اعداد اگر با فونت فارسی تایپ بشن، فارسی نشان داده می‌شند و اگه با فونت لاتین تایپ بشن، لاتین خواهند بود.

  4. علیرضا حسینی

    شاید توضیحات شما کامل بوده اما من هنوز نگرفتم. اما لازم است به نکاتی اشاره کنم.
    حرکت‌های از راست به چپ، و از چپ به راست به چند دسته تقسیم می‌شوند. مثلا نام یکی از آن‌ها راست‌چین و نام دیگری راست‌نوشت هست، و کارکرد این‌دو با هم متفاوت هستند.
    > در راست‌چین گرچه نوشته‌ها از راست به چپ تراز می‌شوند، اما همچنان در بعضی مواقع در هم ریخته است، مثلا ساده‌ترین این به‌هم ریختگی اینست که علامت تعجب یا نقطه در پایان سطر، به ابتدای آن سطر منتقل می‌شود.
    > و راست نوشت این مشکل را حل می‌کند، و اصول نوشتن از راست به چپ را به متن می‌دهد.

    * اکنون با توجه به تصاویری که شما در متن قرار دادید، به این تصویر هم توجه کنید

    حالا یه مشکل که گریبان این بنده‌ی آماتور را گرفته اینکه: در وردپرس دات کام، انگار ادیتور متن بجای پیشرفت، عقب‌گرد داشته! ببینید

  5. علیّ‌رضا

    سلام
    روش رفع اشکال شما زمانی معتبر است که آن عدد اعشاری، در بین جمله نباشد.
    ما سه نوع راست به چپ داریم:
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484072_20101110105512.png
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484074_20101110105534.png
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484073_20101110105522.png
    یکی مربوط به کل پرونده است
    یکی مربوط به پاراگراف است
    (که دوتای بالا رو اشاره کردید)
    اما سومی که در word نیست و مربوط به بخشی از پاراگراف است و غالبا هم مورد توجه و استفاده قرار نمی‌گیرد، مربوط به فرانت پیج است که برای تولید صفحات وب استفاده می‌شود.

    نکته مهم اینه که حتی اگر شما همه روشهای بالا رو هم استفاده کنید، باز هم در براوزرهای مختلف، متفاوت است. مثلا ۴/۹ در براوزرهای مختلف، مختلف دیده می‌شود.
    توصیه‌ای که برای رفع تمامی مشکلات فوق هست و نیازی به اعمال راست به چپ هم ندارد، اینه که به جای کاراکتر مشکل‌ساز اسلش/، از کاراکتر زیبا و بدون مشکل نقطه استفاده کنید.
    عدد ۴.۹ در تمام براوزرها و نرم افزارها، بدون نیاز به Right to left ، صحیح نشان داده می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *