مشكل زلزله 9 و 4 دهم ريشتري!

ساعت هفت و 22 دقیقه و 20 ثانیه صبح روز 15 آبان، زلزله‌اي به قدرت 4 و 9 دهم در مقياس ريشتر منطقه دورود را لرزاند. يكي از همكاران ميگفت كه خودش شنيده است كه بار اول در صدا و سيما اعلام كرده‌اند، شدت زلزله 9 و 4 دهم ريشتر بوده است. من در اين نوشته، اين را “مشكل زلزله 9 و 4 دهم ريشتري” مي‌نامم! حال بگذريم كه قاعدتا گوينده خبر بايد خود قدرت تشخيص و تحليل اينرا داشته باشد كه زلزله 9 و 4 دهم ريشتري بس ويرانگر است و اصلا ممكن است در طول تاريخ تا كنون در جايي رخ نداده باشد!

همكار ديگري مي‌گفت به جلسه‌اي رفته بوديم كه سخنران آن با استفاده از پرزنتيشن پاور پوينت مطلب ارائه مي‌داد. اما تمام اعداد و ارقام موجود در پرزنتيشن را از راست به چپ مي‌خواند. يك بار 10  را خواند 01  و  اين باعث خنده حضار شد!

حال علت چيست؟

ببينيد، يكي از مشكلات كامپيوترمن‌ها  در توليد و كنترل محتوا به زبان فارسي اين است كه: متون فارسي را بايد از راست به چپ نوشت و اعداد را از چپ به راست. حال آنكه اين مشكل در زبان لاتين وجود ندارد. به عبارت ديگر در زبان لاتين، هم متن و هم اعداد را از چپ به راست مي‌نويسند.
اساس كار در سيستمهاي كامپيوتري از چپ به راست است. حال با توجه به اينكه در دنيا برخي زبانها راست به چپ هستند، توليد كنندگان نرم‌افزارهايي كه قرار است با زبانهاي مختلفي كار كنند، اين قابليت را در نرم‌افزار ايجاد مي‌كنند كه بتوان با اسكريپتهايي جهت حركت و يا پردازش محتوا را از راست به چپ و يا از چپ به راست تعيين كرده و در صورت لزوم تغيير داد.
حال اگر متن، تنها شامل كلمات لاتين و اعداد باشد؛ كلا جهت حركت و پردازش متن از چپ به راست است. اما اگر متن، شامل كلمات فارسي و اعداد باشد؛ جهت حركت در كلمات از راست به چپ و در اعداد از چپ به راست است و اين موضوع در پردازش محتوا (مثلا در مرتب‌سازي) بايستي مد نظر توليدكننده نرم‌افزار و به عبارت صريحتر  برنامه‌نويس  كامپيوتر باشد. ضمنا ممكن است شما در متني (مثلا همين متن)  هم كلمات فارسي داشته باشيد و هم كلمات لاتين و هم اعداد كه در آنصورت پيچيدگي بيشتر ميشود.

يكي از مشكلات كاربران مبتدي كامپيوتر اينست كه ريشه و علت اصلي مشكل زلزله 9 و 4 دهم ريشتري را نمي‌دانند.

بياييد نگاه جزئي‌تري به اين موضوع داشته باشيم:
در محيط Word  يا  PowerPoint  يا   Excel  و يا  اديتور WordPress   در toolbar يا همان نوار ابزار، امكاناتي براي تعيين جهت حركت و همچنين Alignment يا تنظيم پاراگرافها (چپ‌چين – وسط‌چين – راست‌چين و تنظيم از دو طرف) وجود دارد. به تصاوير زير نگاه كنيد:

در Word:

در PowerPoint:

در Excel:

در Excel (براي تغيير جهت شيت!):

و نهايتا در WordPress:

در تمام تصاوير فوق ابزارهاي   براي تعيين يا تغيير جهت حركت از راست به چپ – از چپ به راست هستند. هر كجا كه ديديد نرم‌افزار خود بدرستي عمل نميكند، خودتان كمكش كنيد!

پی نوشت: نویسنده عزیز وبلاگ من و متعه‌ام کامنتی گذاشته و به تکمیل مطلب کمک کرده که از ایشان تشکر میشود. کامنت ایشان باعث شد که خودم هم نکته دیگری را برای تکمیل ذکر کنم و آن اینکه وقتی شما در نوشتن اعداد برای جداکردن دسته‌های 3 رقمی از کاما استفاده کنید، کار مشکلتر میشود. مثالی که در بالا گفتم (يك بار 10  را خواند 01  و…) از همین مشکل ناشی شده بوده.
همچنین آقای حسینی عزیز نیز در کامنتی اشاره دیگری داشته که صحیح است. گرچه اصطلاحات بکار گرفته شده توسط ایشان کمی با اصطلاحات من متفاوت است. توضیحاتی که من دادم بیشتر در خصوص انتخاب جهت حرکت متن (راست به چپ / چپ به راست) است. علاوه بر این انتخاب تنظیم قرار گرفتن متن نیز میتواند (راست‌چین / چپ‌چین و …) باشد. تصویری که ایشان به آن لینک داده به شکل زیر است:

11 Replies to “مشكل زلزله 9 و 4 دهم ريشتري!”

  1. اسفندیار خدایی

    با سلام قصد دارم وبلاگم را تبدیل به یک سایت خبری بکنم
    یکی از دوستان لطف کرده و یک نرم افزار ودپرس تمرینی در اختیارم قرار داده ولی هر کاری می کنم نمی توانم در ستون کناری چیزی بنویسم یا عکس یا آر اس اس بگذارم
    ظاهرا شکما هم از وردپرس استفاده می کنید. لطفا مرا راهنمایی کنید

  2. وارطان

    اين مشكلي كه طرح شده به اين نكته برمي‌گرده كه در زبان انگليسي براي علامت مميز از نقطه استفاده مي‌شه درحالي‌كه در فارسي از اسلش استفاده مي‌شه. به اعتقاد من درنهايت بايد يكي آستين بالا بزنه و يه نامة بلندبالا به مايكروسافت بفرسته مبني بر اينكه آقا در زبان فارسي ما مميز با زبان انگليسي شما فرق ميكنه. شايد مايكروسافت خودش فكري به حال اين موضوع بكنه. در حال حاضر وقتي داريم متني رو تو ورد تايپ ميكنيم بايد درمورد اعداد اعشار برعكس عمل كنيم. يعني اول بايد قسمت اعشار رو بزنيم بعد مميز و بعد قسمت صحيح. با توجه به اينكه مايكروسافت شعارش شده «مايكروسافت هر روز بهتر از ديروز (!!!!!!!!!!!!!!)» شايد خودش دست به كار شد و اين مشكل رو براي هميشه حل كرد.

  3. فرهاد

    سلام
    خیلی عالی است
    من یک متن فارسی در word تایپ کرده ام شامل اعداد فارسی.حال این متن را در کامپیوتر دیگری باز می کنم همان اعدادلاتین شده اند.می توانید بگویید مشکل چیست؟
    ممنونم

    • وارطان

      @فرهاد, نرم‌افزار مايكروسافت آفيس رو كه نصب مي‌كنيد حتي اگر زبان فارسي هم انتخاب شده باشد به صورت پيش‌فرض از اعداد عربي استفاده مي‌كنه كه به صورت لاتين هستند. به همين خاطر با هر فونتي هم كه كار كنيد درنهايت اعداد به صورت لاتين مشاهده خواهند شد. براي حل اين مشكل بايد بريد به قسمت options. در اين قسمت در بخش advanced يه قسمت داره به نام numerical. توي قسمت numerical چهار گزينه داريد كه از بين اون چهار گزينه بايد گزينه context رو انتخاب كنيد. در اين صورت اعداد اگر با فونت فارسي تايپ بشن، فارسي نشان داده مي‌شند و اگه با فونت لاتين تايپ بشن، لاتين خواهند بود.

  4. علیرضا حسینی

    شاید توضیحات شما کامل بوده اما من هنوز نگرفتم. اما لازم است به نکاتی اشاره کنم.
    حرکت‌های از راست به چپ، و از چپ به راست به چند دسته تقسیم می‌شوند. مثلا نام یکی از آن‌ها راست‌چین و نام دیگری راست‌نوشت هست، و کارکرد این‌دو با هم متفاوت هستند.
    > در راست‌چین گرچه نوشته‌ها از راست به چپ تراز می‌شوند، اما همچنان در بعضی مواقع در هم ریخته است، مثلا ساده‌ترین این به‌هم ریختگی اینست که علامت تعجب یا نقطه در پایان سطر، به ابتدای آن سطر منتقل می‌شود.
    > و راست نوشت این مشکل را حل می‌کند، و اصول نوشتن از راست به چپ را به متن می‌دهد.

    * اکنون با توجه به تصاویری که شما در متن قرار دادید، به این تصویر هم توجه کنید

    حالا یه مشکل که گریبان این بنده‌ی آماتور را گرفته اینکه: در وردپرس دات کام، انگار ادیتور متن بجای پیشرفت، عقب‌گرد داشته! ببینید

  5. علیّ‌رضا

    سلام
    روش رفع اشکال شما زمانی معتبر است که آن عدد اعشاری، در بین جمله نباشد.
    ما سه نوع راست به چپ داریم:
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484072_20101110105512.png
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484074_20101110105534.png
    http://0k.017.img98.com/out.php/i484073_20101110105522.png
    یکی مربوط به کل پرونده است
    یکی مربوط به پاراگراف است
    (که دوتای بالا رو اشاره کردید)
    اما سومی که در word نیست و مربوط به بخشی از پاراگراف است و غالبا هم مورد توجه و استفاده قرار نمی‌گیرد، مربوط به فرانت پیج است که برای تولید صفحات وب استفاده می‌شود.

    نکته مهم اینه که حتی اگر شما همه روشهای بالا رو هم استفاده کنید، باز هم در براوزرهای مختلف، متفاوت است. مثلا 4/9 در براوزرهای مختلف، مختلف دیده می‌شود.
    توصیه‌ای که برای رفع تمامی مشکلات فوق هست و نیازی به اعمال راست به چپ هم ندارد، اینه که به جای کاراکتر مشکل‌ساز اسلش/، از کاراکتر زیبا و بدون مشکل نقطه استفاده کنید.
    عدد 4.9 در تمام براوزرها و نرم افزارها، بدون نیاز به Right to left ، صحیح نشان داده می‌شود.

پاسخ دادن به علیرضا حسینی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *