و شاورهم فی الامر

خب، بعد از اینکه یک دور قرآن را با ترجمه خواندم، تصمیم گرفتم از تفسیر استفاده کنم. از کتابخانه اداره تفسیر نور (قرائتی) را گرفتم. بعد از اتمام  جلد اول، بدلیل عدم اشاره به شان نزول آیات، آنرا کنار گذاشتم. نگاهی به برگزیده تفسیر نمونه (5 جلدی) کردم و خوشم نیامد. بنابراین برای ادامه کار (تفسیر سوره آل عمران و …) از تفسیر نمونه استفاده کرده و میکنم.

در جلد 3 ص 166 و در تفسیر آیه 159 از سوره آل عمران آمده است:

بعد از فرمان عفو عمومی، برای زنده کردن شخصیت مسلمانان و تجدید حیات فکری و روحی آنان دستور میدهد:”در کارها با آنها مشورت کن و رای و نظر آنها را بخواه”

این دستور به خاطر آن است که پیامبر (ص) همانطور که اشاره کردیم قبل از آغاز جنگ “احد” در چگونگی مواجهه با دشمن با یاران خود مشورت کرد و نظر اکثریت ]بر خلاف نظر شخصی پیامبر[ بر این شد که اردوگاه، دامنه احد باشد و دیدیم که این نظر، محصول رضایت بخشی نداشت. در اینجا این فکر به نظر بسیاری میرسید که در آینده پیامبر (ص) نباید با کسی مشورت کند. قرآن به این طرز تفکر پاسخ میدهد و دستور میدهد که باز هم با آنها مشورت کن هر چند نتیجه مشورت در پاره ای از موارد سودند نباشد زیرا از نظر کلی که بررسی کنیم منافع آن روی هم رفته به مراتب بیش از زیانهای آن است و اثری که در آن برای پرورش فرد و اجتماع و بالا بردن شخصیت آنها وجود دارد از همه اینها بالاتر است.

… اصولا مردمی که کارهای مهم خود را با مشورت و صلاح اندیشی یکدیگر انجام میدهند و صاحبنظران آنها به مشورت مینشینند، کمتر گرفتار لغزش میشوند.

به عکس افرادی که گرفتار استبداد رای هستند و خود را بی نیاز   از افکار دیگران میدانند – هرچه از نظر فکری فوق العاده باشند – غالبا گرفتار اشتباهات خطرناک و دردناکی میشوند.