متن کامل سخنرانی دکتر روحانی در سازمان ملل
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس
آقای دبیرکل
عالیجنابان
خانمها و آقایان
مایلم در آغاز سخنم انتخاب ریاست مجمع و همچنین دبیرکلّی جناب آقای گوتِرِش را تبریک بگویم و برای ایشان در انجام مأموریت سنگینی که بر عهده گرفتهاند، آرزوی موفقیت نمایم.
چهار ماه پیش در دوازدهمین دوره از انتخابات ریاستجمهوری در ایران، بیش از 41 میلیون یرانی یعنی 73 درصد واجدان شرایط، با حضور خود در پای صندوقهای رای، یک بار دیگر به برنامه اینجانب برای اعتدال و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندی» در سیاست داخلی و اتخاذ خط مشی «تعامل سازنده» در سیاستخارجی و پیشرفت در مسیر تحول اقتصادی اطمینان کردند. این رای حاصل بلوغ سیاسی اجتماعی در جامعهای بود که تنها چهار دهه است حکومتی مردمسالار و آزاد را تجربه میکند. این رای صرفاً انتخاب یک رئیسجمهور نبود، بلکه یک سرمایهگذاری بزرگ سیاسی، از سوی مردمی بود که بزرگترین پشتوانه نظام جمهوری اسلامی به شمار میروند.
حقوق بشر و حقوق شهروندی در کنار اسلامخواهی و عدالتجویی از مهمترین خواستههای مردم ایران در طول بیش از یکصد و پنجاه سال گذشته و به ویژه در انقلاب اسلامی سال 1357 بوده است. دولت من در دوره قبل، همزمان با پیشبرد مذاکرات هستهای در عرصه خارجی، برای تدوین حقوق شهروندی در عرصه داخلی نیز تلاش نموده و «منشور حقوق شهروندی» را اعلام و برای اجرا ابلاغ نمود. تحقق این منشور در راستای خواستههای مردمی بود که 111 سال پیش، انقلاب مشروطیت و 39 سال پیش انقلاب اسلامی را علیه رژیمهای خودکامه و دیکتاتور و به منظور دستیابی به حیثیت و کرامت والای انسانی و دستیابی به حقوق خود رقم زدند.
خانم ها و آقایان
در این بزرگترین تریبون بینالمللی، با صدای بلند اعلام میکنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ایران است. اعتدال نه انزواطلبی است و نه استیلاجویی؛ اعتدال نه بیتفاوتی است و نه پرخاشگری.
مشی اعتدال، مشی صلح است، اما صلحی عادلانه و جامع؛ نه صلح برای ملتی و جنگ و درگیری برای ملتی دیگر؛ اعتدال، آزادی و مردمسالاری است؛ اما به صورتی شامل و فراگیر؛ نه حمایت ظاهری از آزادی در یک جا و پشتیبانی از دیکتاتوری در جای دیگر؛ اعتدال، همافزایی اندیشههاست و نه رقص شمشیرها و بالاخره مشی اعتدال، زیباییآفرین است. سلاحهای مرگ بار صادراتی زیبا نیست؛ صلح زیباست، تحریمهای ظالمانه زیبا نیست، عدالت زیباست.
رویکرد ما صلحخواهی و حمایت از حقوق ملتهاست. ما ظلم را نمیپسندیم و از مظلوم دفاع میکنیم. ما تهدید نمیکنیم و تهدید را از جانب هیچ کس نمیپذیریم. زبان ما زبان کرامت است و زبان تهدید را برنمیتابیم. ما اهل مذاکرهایم، اما از موضع برابر و احترام متقابل و با رویکرد برد برد.
در دنیای امروز صلح، امنیت، ثبات و پیشرفت کشورها در هم تنیده شدهاند. نمیشود مردم فلسطین توسط رژیمی شرور و نژادپرست از کمترین حقوق انسانی محروم باشند و غاصبان این سرزمین در امنیت؟ نمیشود یمن، سوریه، عراق، بحرین، افغانستان، میانمار و در بسیاری مناطق دیگر در فقر و جنگ و درگیری زندگی کنند و عدهای گمان کنند که میتوانند امنیت و رفاه و توسعه بلندمدت در کشورهای خود داشته باشند.
آقای رئیس
ایران از گذشته، پرچمدار تسامح در حق ادیان و اقوام مختلف بوده است. ما همان ملتی هستیم که یهودیان را از رنج اسارت بابلی نجات دادیم؛ ارمنیان مسیحی را با آغوش باز در میان خویش پذیرفتیم و در میان خود یک “قارۀ فرهنگی” و تنوعی کم نظیر از اقوام و ادیان را جای دادهایم. این همان ایران است که همواره از مظلومان دفاع کرده است؛ قرن ها پیش مدافع حقوق یهودیان و اکنون مدافع حقوق فلسطینیان است. ایران همان ایران حقجو و آرامشطلب است.
ما امروز در صف مقدم مبارزه با تروریزم و تندروی مذهبی در خاورمیانه قرار داریم نه از موضع فرقهای و قومی که از موضعی انسانی، اخلاقی و استراتژیک.
ایران نه می خواهد، امپراتوری تاریخیاش را احیا کند و نه میخواهد، مذهب رسمی اش را حاکم کند و نه میخواهد انقلابش را با زور سرنیزه صادر کند. ما به استواری فرهنگمان، حقیقت مذهبمان و اصالت انقلابمان آن قدر باور داریم که، هرگز نمی خواهیم آنها را چونان اهداف استعماری جدید بر کولۀ سربازان صادر کنیم. ما برای ترویج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلابمان، در قلبها وارد میشویم و با عقلها سخن میگوئیم. شعر میخوانیم و با حکمت سخن میگوئیم. سفیران ما، شاعران و عارفان و حکیمانمان هستند. ما با مولوی تا این سوی اقیانوس اطلس را در نوردیده ایم. ما با سعدی در دل آسیا نفوذ کرده ایم. ما با حافظ جهان را فتح کرده ایم پس چه نیازی دیگر، به فتح جدید داریم؟!
عالیجنابان
صدای اعتدال از طرف ملتی است که نه فقط در بیان، که در عمل به آنها پایبند بوده است. برجام، بهترین نشانه صدق ادعای ما است.
برجام حاصل بیش از دو سال مذاکرات فشرده است که نتیجة آن، مورد حمایت شورای امنیت ملل متحد، و جامعه جهانی قرار گرفت و به صورت بخشی از قطعنامه 2231 شورای امنیت در آمد. برجام متعلق به یک یا دو کشور نیست، برجام سند شورای امنیت، و متعلق به کل جامعه بینالمللی است.
برجام ایجاد یک تعامل نو در مناسبات جدید جهانی است. تعاملی مبتنی بر مشارکت و سازندگی دوجانبه، میان ما و جهان. ما درهای تعامل و همکاری را گشودیم. ما دهها قرارداد توسعه با دولتهای توسعه یافته شرق و غرب بستیم. متاسفانه برخی خود را از این امکان تازه محروم کردند. به خود تحریمی دست زدند و حال با احساس غبن، فکر میکنند فریب خوردهاند. در حالیکه ما نه فریب خوردهایم و نه کسی را فریب دادهایم.ما سطح برنامة هستهای خود را، خود تعیین کردهایم. ما بازدارندگی هستهای را نه از سلاح هستهای که از دانش و مهمتر از آن از مقاومت ملت خود بدست آوردهایم. این هنر و تکنیک ماست. آنها میخواستند سلاح نداشتۀ اتمی را از ایران، سلب کنند و البته ما از سلب چیزی که نداشتیم و مدعی آن هم نبودیم، ابایی نداشتیم و نداریم. نمیتوان پذیرفت رژیم غاصب صهیونیستی که با سلاح هستهایاش منطقه و جهان را تهدید میکند و متعهد به هیچ مقررات و نظارت بینالمللی نیست، ملتهای صلح طلب را نصیحت کند.
تنها یک لحظه تصور کنید که منطقة خاورمیانه بدون برجام، در چه وضعیتی قرار داشت. تصور کنید اگر در کنار جنگهای داخلی، تروریسم تکفیری، بحرانهای انسانی، و وضعیتهای پیچیده سیاسی ـ اجتماعی در غرب آسیا، یک بحران ساختگی هستهای نیز در این منطقه وجود میداشت؛ چه میشد؟
به صراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکسالعمل متناسب و قاطع خواهد داشت. اگر این توافق به دست «نااهلان عرصه سیاست» از بین برود، مایه تأسف خواهد بود و دنیا فرصت بزرگی را از دست خواهد داد؛ اما چنین اقدامی هرگز قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی ایران را در مسیر پیشرفت و تعالی خود متوقف نماید.
دولت جدید آمریکا با پیمان شکنی و نقض تعهدات بین المللی، فقط اعتبار جهانی خود را میشکند و اعتماد دولتها و ملتها نسبت به هر گونه مذاکره و تعهدات آینده خود را از دست میدهد.
خانمها و آقایان
جمهوری اسلامی ایران مبتکر اتحاد جهانی برای مقابله با خشونت و افراطیگری است و گفتگو و مذاکره بر مبنای برد-برد را تنها مسیر حل و فصل بحرانهای جهانی و منطقهای میداند. تعمیق پیوندها با کشورهای همسایه و منطقه، و افزایش سطح همکاری با کشورهای دوست، انتخابِ آگاهانه ما است و عبور از تهدیدات خطرناک و تحولات پیچیده دوران گذار فعلی جز با افزایش تماسها و مراودات و نهادینه کردن گفتگو از سوی دولتها و ملتها امکانپذیر نیست.
ادبیات جاهلانه، زشت، کینه توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بیپایهای که از زبان رئیس جمهور آمریکا علیه ملت ایران دیروز در این مجمع محترم شنیده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلکه در تقابل با خواسته امروز ملتها از این اجلاس -یعنی اتحاد دولتها برای مقابله با جنگ و تروریسم – قرار داشت.
در همین جا اعلام میکنم که توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، از جمله توانمندی های موشکی، تنها جنبه دفاعی و بازدارندگی داشته و برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگیری از ماجراجویی بیخردان هدف گذاری شده است. مردم شهرهای مختلف ما در جنگ تحمیلی هشت ساله قربانی موشک های دوربرد رژیم صدام بودند و ما هرگز اجازه تکرار چنین جاه طلبی های فاجعه بار را نخواهیم داد.
بی ثباتی و خشونتورزی در منطقه ما با مداخله نظامی قدرتهای فرامنطقهای تشدید شد؛ همان قدرتهایی که اکنون با هدف مداخله بیشتر و فروش سلاحهای مرگبارشان ایران را به ایجاد ناامنی متهم میکنند. من به صراحت اعلام میکنم که مداخله خارجی و تعیین تکلیف برای مردم منطقه نتیجهای جز تداوم و گسترش بحران برجای نخواهد گذاشت. بحرانهای سوریه، یمن و بحرین راه حل نظامی ندارند و تنها از طریق توقف خشونت، و پذیرش رای و نظر مردم پایان پذیر است.
دولت آمریکا باید برای مردم خود توضیح دهد که چرا با صرف صدها میلیارد دلار از داراییهای ملت خود و ملتهای منطقه به جای آنکه به ثبات و امنیت کمک کند موجب قتل و فقر و ویرانی و رشد تروریسم و افراطیگری شده است.
خانمها، آقایان
اقتصاد ایران در چهار سال اخیر به خوبی نشان داد که از ظرفیتهای کم نظیر رشد و توسعه برخوردار است.
تحریم های اقتصادی نه تنها مایه توقف ایران نشد ، بلکه عزم ملی را بر تقویت تولید ملی راسخ تر کرد. دستیابی به بالاترین نرخ رشد جهانی در سال گذشته نیز نشان داد که اقتصاد ایران می تواند با پتانسیل رشد یک تریلیون دلاری در بیست سال پیش رو ، امیدبخش ترین اقتصاد نوظهور جهان شود. سیاست راهبردی ما برای تحقق این رشد پایدار و متوازن، تعامل گسترده با جهان است. باور ما این است که توسعه و امنیت، دست در دست هم ارتقاء می یابد و منافع مشترک ، می تواند ضامن امنیت منطقه ای و جهانی شود.
ایران با برخورداری از بزرگترین ذخائر گاز و نفت در جهان، آمادگی دارد که در یک همکاری بلندمدت، به امنیت انرژی جهانی کمک کند و با سرمایه گذاری مشترک در زیرساخت های حمل و نقل دریائی ، ریلی و جاده ای، ظرفیت کریدورهای ترانزیت بین المللی را ارتقاء بخشد. تقویت زیرساخت های اقتصادی در حوزه های گاز رسانی، شبکه های برق، و ارتباطات ریلی و جاده ای ، امکان تولید ارزان با دسترسی به بازار بزرگ ملی و منطقه ای را برای پروژه های متنوع صنعتی فراهم کرده است. اینک با فراهم آمدن فضای حقوقی مساعد، هیأت های متعدد سرمایه گذاران خارجی به ایران گسیل شده اند که به امضای روزافزون قراردادهای بزرگ سرمایه گذاری مشترک و تأمین مالی در حوزه های مختلف منجر شده است.
سیاست دولت در ایران بر آن است که با بهبود مستمر فضای کسب و کار ، حمایت از حقوق مالکیت فکری، اصلاح مداوم قواعد حکمرانی شرکتها و مبارزه جدی با پولشوئی، فضای حقوقی مساعد برای سرمایه گذاری در شرکتهای دانش بنیان و حوزه های مختلف فنی و اقتصادی را بیش از پیش فراهم نماید.
عزم ملت ایران بر ساختن ایرانی آزاد و پیشرو، و مشارکت در توسعه منطقه ای امن و آرام، بر مبنای اخلاق و احترام به حقوق بین الملل جدی است و در این راه ، از مشارکت و همکاری همه سرمایه گذاران و صاحبان اندیشه و ابتکار در سراسر جهان استقبال می کند. من در این جایگاه جهانی ، به سخنگوئی از ملت مهمان نواز ایران، از همه آنها که صلح و امنیت و پیشرفت را در سایه مشارکت و همکاری ملتها جستجو می کنند، برای سفر به ایران و مشارکت در این آینده پرامید، دعوت می کنم.
خانمها، آقایان
ما میتوانیم با باور به تصمیم چهار سال قبل خود در این مجمع عمومی، برای ایجاد جهانی عاری از خشونت و افراط، گفتمان تحمیل، یکجانبه گرایی، ارعاب و جنگ را به منطق گفتگو، همافزایی و صلح تبدیل کنیم؛ تا صدای اعتدال، تنها صدای غالب در جهان باشد.
از توجه شما متشکرم.